BỆNH THIẾU CANXI Ở THÚ CƯNG

Nếu thú cưng của bạn có mức canxi thấp hơn bình thường trong máu, điều đó báo hiệu một tình trạng sức khỏe không tốt, chúng sẽ có nguy cơ bị chứng hạ canxi huyết.

   1. VAI TRÒ CỦA CANXI ĐỐI VỚI THÚ CƯNG

Nếu thú cưng của bạn có mức canxi thấp hơn bình thường trong máu, điều đó báo hiệu một tình trạng sức khỏe không tốt, chúng sẽ có nguy cơ bị chứng hạ canxi huyết.  Canxi trong cơ thể động vật đóng vai trò quan trọng như tham gia hình vào hình thành xương, răng, giúp đông máu, sản xuất sữa, canxi còn tham gia vào nhóm tế bào cơ, tế bào tim, tế bào mắt ngoài ra còn tham gia vào chuyển hóa hormone và enzyme. Do đó, thiếu hụt canxi là một tình trạng nghiêm trọng cần điều trị ngay lập tức vì nếu để lâu sẽ dẫn đến rối loạn nhiều cơ quan và các chức năng khác có khả năng gây chết vì ngưng tim đột ngột.

   2. CÁC TRIỆU CHỨNG THIẾU HỤT CANXI

Tùy mức độ thiếu hụt canxi trong máu nhiều hay ít mà có biểu hiện bên ngoài với 1 hay nhiều dấu hiệu khác nhau từ run nhẹ đến co giật tím tái, ngưng tim…Thường xuất hiện một số triệu chứng phổ biến như:

• Trường hợp nhẹ: Co giật cơ bắp và run rẩy 4 chân đứng không vững, hay 2 chân ngồi bẹt duỗi sang 2 bên như dạng chân ếch, yếu ớt, sốt nhẹ, ói, bỏ ăn, trong trường hợp này hàm lượng canxi thường bằng hay thấp hơn cận min 5% ( tầm 7.0 mg/ dL ) dạng này hay xảy ra trên thú non đang lớn có nhu cầu canxi cao nhưng không cung cấp đủ.
• Trường hợp nặng: dáng đi xiêu vẹo, thường thấy nhất là bại 2 chân sau, lúc đi được lúc không, nặng hơn sẽ co cứng không điều phối được 4 chân, thở hổn hển, tím tái, rung giật hàm, chảy nhiều nước dãi, sốt rất cao từ 39.5-41,5độ. Nếu thú đang cho con bú thì bầu sữa sẽ căng to nhưng không tiết sữa, thường xảy ra trên chó mẹ có nhiều con và thường vào ban đêm hơn ban ngày,  trong trường hợp này hàm lượng canxi thấp hơn cận min 10% (tầm   6.75mg/ dL).

   3. NGUYÊN NHÂN

– Nguyên nhân đáng kể nhất là thiếu Albumin vì nó là một protein quan trọng trong máu để Canxi gắn kết vào. Do đó nếu trong máu thiếu hụt Albumin nó cũng ảnh hưởng đến tổng mức canxi trong máu là nguyên nhân chính gây nên triệu chứng thiếu canxi trên thú cưng thường chiếm 50 % các trường hợp hạ canxi trên thú cưng. Ngoài ra hạ canxi máu còn liên quan đến các nguyên nhân sau như:

 – Suy thận cấp tính hoặc mãn tính làm canxi bị đào thải ra cùng nước tiểu không được thận giữ lại để tái hấp thu vào máu nên gây tình trạng thiếu hụt canxi máu.

 – Ruột hấp thu canxi kém khi nhu mao ruột suy giảm chức năng làm cho canxi trong thức ăn không được hấp thu vào máu hay gặp trên những thú cưng bị tiêu chảy kéo dài thường sẽ còi xương, yếu chân, lông xấu…

 – Nhiễm kiềm (tình trạng dịch cơ thể có dư kiềm cơ bản)

 – Suy tuyến cận giáp nguyên phát (khi tuyến này suy yếu sẽ không bài tiết đủ hormone dẫn đến nồng độ canxi trong máu thấp bất thường ), hay suy tuyến cận giáp thứ phát như sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến giáp cũng làm thiếu hụt hormone dẫn đến thiếu hụt canxi máu.

 – Nhiễm độc oxalate (ví dụ: lily, philodendron, v.v.)

 – Hạ đường huyết glucose, hay hạ Magie huyết

– Viêm tụy cấp (viêm tụy)

– Thiếu vitamin D, Phốtpho hay thiếu ánh sáng mặt trời liên quan đến sự chuyển hóa của canxi và phốt pho,.

 – Ức chế hấp thu Phốtpho do sử dụng thuốc táo bón kéo dài, mất cân bằng canxi và phootspho trong máu

– Nhiễm độc Citrate ở thú bị truyền máu nhiều lần cũng ngăn hấp thu canxi.

   4. PHƯƠNG PHÁP CHẨN ĐOÁN

Vì bệnh hạ canxi huyết có nhiều nguyên nhân gây ra và có thể xảy ra trên nhiều đối tượng: thú non đang tuổi mới lớn tầm 3-8 tháng, động vật cái đang lên giống, đang mang thai hay đang cho con bú mà xuất hiện các triệu chứng run rẫy co cơ chảy nước dãi, bại liết, sốt…  này thì cần mang thú cưng đến ngay các bệnh viện thú y lớn vì ở đó có đủ trang thiết bị máy móc và phòng xét nghiệm cũng như đầy đủ thuốc men, đủ phương tiện để chẩn đoán nhanh thú cưng bị hạ canxi do nguyên nhân gì mà có hướng xử lý kịp thời hiệu quả. Thường các BV lớn họ sẽ làm 1 loạt làm các xét nghiệm: Sinh lý máu, Sinh hóa máu, đo đường huyết, đo các hormone nội tiết và enzyme, chụp X-Q và xem xét kỹ lưỡng bệnh sử đã lưu để cho ra 1 kết qủa chính xác về bệnh hạ canxi do nguyên nhân gì mà hướng điều trị chính xác vì mỗi nguyên nhân gây nên tình trạng này sẽ có cách ứng phó và điều trị khác nhau không chỉ đơn thuần là đưa canxi vào.

   5. ĐIỀU TRỊ VÀ PHÒNG NGỪA

Sau khi làm hàng loạt các xét nghiệm cần thiết BS sẽ biết được thú cưng bị thiếu canxi do nguyên nhân chính gây ra và sẽ tiến hành điều trị hay cấp cứu khẩn cấp tùy trường hợp, nhẹ chỉ cần chích thuốc và cho thuốc uống 7-14 ngày, trường họp nặng phải cấp cứu hồi sức tích cực: cho thở oxy, trợ tim, truyền dịch, đưa thuốc vào tĩnh mạch, hạ sốt theo dõi trong 12 giờ mới cho về và bắt buộc đi tái tái khám liên tục trong 5 ngày, sau đó uống thuốc tại nhà trong 30 ngày rồi xét nghiệm lại. Cần phải đi ít nhất 5 ngày vì canxi không thể đưa quá nhiều trong 1 lần sẽ shock nên Bs thường chia nhỏ liều và cung cấp trong nhiều ngày mới đủ lượng canxi thiếu hụt ban đầu, nếu bạn không hiểu vấn đề này chỉ đi 1 -2 lần thì nguy cơ thiếu canxi huyết sẽ tái phát mà những lần sau nguy hiểm hơn nhiều do cơ tim bị giảm sự co bóp và sẽ nguy hiểm đến tính mạng thú cưng hơn. Để phòng ngừa bệnh thiếu canxi trên thú cưng lời khuyên từ chuyên gia là nên cho thú cưng ăn thực phẩm tổng hợp của chúng, không nên cho ăn thức ăn như người vì chúng ta là loài ăn tạp nên khả năng hấp thu và nhu cầu dinh dưỡng hoàn toàn khác loài ăn thịt (chó và mèo) nếu có điều kiện hơn các bạn nên cho ăn theo thức ăn theo từng giống chó. Vì 1 con chó Chihuahua sẽ có nhu cầu dinh dưỡng khác chó Rottweiler, và phù hợp theo từng giai đoạn phát triển của chúng.